Την Κυριακή, 31 Μαρτίου, η «Λεσβιακή Παροικία» διοργάνωσε εκδήλωση στην αίθουσα Τρίτση του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηνας με ομιλητή τον αναπληρωτή καθητή και Διευθυντή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, Νίκο Ζούρο. Ηταν μια πολύ επιτυχημένη εκδήλωση, την οποία παρακολούθησαν πολλοί συμπολίτες μας. Στην κατάμεστη αίθουσα ο κ. Ζούρος, με ένα λόγο αριστοτεχνικά δομημένο, με τη βοήθεια διαφανειών, και με μια εκπληκτική εκλαΐκευση του επιστημονικού θέματος, έκανε στον περιορισμένο χρόνο μιας ομιλίας, τους παρευρεθέντες κοινωνούς των λόγων οι οποίοι οδήγησαν την UNESCO στην επιλογή του νησιού μας για να ενταχθεί ολόκληρο στο «Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων». Είδαμε και ακούσαμε, οι λέσβιοι ακροατές των λόγων του κ. Ζούρου, με μεγάλη μας έκπληξη, πως το νησί μας δεν έχει επιδείξει μόνο το μοναδικό φαινόμενο του απολιθωμένου δασους, αλλά ένα πλήθος γεωλογικών, παλαιοντολογικών, ζωολογικών και ανθρωπολογικών φαινομένων, τα οποία για τους επιστήμονες είναι ένας θησαυρός στοιχείων για τις έρευνες τους. Για τους υπόλοιπους, είναι ένας χώρος τουριστικά επισκέψιμος για να ικανοποιήσουν την περιέργεια για γνώση των θαυμαστών διεργασιών της φύσης.
Ο χώρος του Αιγαίου δεν ήταν πάντα θάλασσα. Κάποτε ήτα μιά μεγάλη στεριά με λίμνες και ποτάμια και πολλά ηφαίστεια, που με τη δραστηριότητά τους διαμόρφωσαν το τοπίο όπως το βλέπουμε σήμερα. Η στεριά έδωσε τη θέση της στη θάλασσα και κράτησε μερικά κομμάτια της, τα νησιά μας, για να μπορούμε σήμερα να υπολογίζουμε την κοσμογονία που συντάραξε τον τόπο και τον διέπλασε όπως τον ξέρουμε.
Το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα όλων αυτών είναι το νησί μας, γιατί πάνω του βρίσκει κανείς όλα τα πειστήρια της δραστηριότητας του Εγκέλαδου. Δεν χαρακτηρίστηκε ως γεωπάρκο για ένα μόνο φαινόμενο, αλλά για πολλά , που είναι εμφανή στον όμορφο τόπο μας. Το νησί μας είναι γεωλογικό εργαστήρι με δείγματα από τη δράση των ηφαιστείων, του βυθού των ωκεανών, των λιμναίων υδάτων, των γεωθερμικών πεδίων. Κι ενώ θα περίμενε κανείς με τον ορυμαγδό όλων αυτών των δυνάμεων, να διαμορφωθεί μια άγρια φύση, βλέπουμε παραδόξως ένα ήμερο τοπίο, φτιαγμένο στα ανθρώπινα μέτρα, με βουνά χαμηλά, με κλίμα ήπιο, με πολυποίκιλη βλάστηση και με εναλλασσόμενα τοπία - εικόνες για όλα τα γούστα, που δεν αφήνουν τον επισκέπτη να πλήξει.
Αυτόν τον τόπο θαύμασαν, όπως μας είπε ο κ. Ζούρος, οι άνθρωποι της UNESCO και έκριναν πως, πράγμα σπάνιο, πρέπει να τον συμπεριλάβουν ολόκληρο στον χαρακτηρισμό του σαν γεωπάρκου, γιατί δεν βρήκαν καμιά γωνιά του πως έπρεπε να εξαιρεθεί. Του έδωσαν λοιπόν τον τιμητικό τίτλο για τέσσερα χρόνια κι άφησαν σε εμάς την επιλογή να τον δεχτούμε και να τον κρατήσουμε ή όχι. Γιατί οι άλλοι κάνουν το καθήκον τους, αλλά δεν έχουν καμία ευθύνη για τη δική μας τυφλότητα, ή την ασύγνωστη ανικανότητά μας. Ο χαρακτηρισμός και τίτλος του νησιού μας είναι μια ανεπανάληπτη ευκαιρία, που θα μπορούσε να μας ανοίξει δρόμους ανθοστρωμένους για ανάπτυξη και προκοπή του τόπου μας. Είναι μια αχτίνα στο ζόφο της δοκιμαζόμενης χώρας μας. Είναι μια ελπίδα που αν δεν την αρπάξουμε από τα μαλλιά, θα είμαστε άξιοι της κακής μας μοίρας.
Σε μια εποχή που οι μεταβολές σε όλους τους τομείς είναι ταχύτατες, για εμάς στο νησί, που χάσαμε τις δομές της παλιάς οικονομίας και ψαχνόμαστε αμήχανα για τη συνέχεια σε ένα σκοτεινό μέλλον, φαίνεται πως θαμπόφεξε κάποιο φως. Ας μην το αφήσουμε να σβήσει. Ας μη χασομερήσουμε περιμένοντας, όπως πάντα, τους άπληστους ξένους να επενδύσουν και να γίνουν τα αφεντικά στα δικά μας χωράφια, στο δικό μας τόπο. Ας αλλάξουμε κι εμείς νοοτροπία. Ας προσαρμοστούμε στις απαιτήσεις της εποχής μας. Ας πετάξουμε από πάνω μας τη ραστώνη και τη μοιρολατρία. Ο Μυτιληνιός δεν ήταν ποτέ μοιρολάτρης. Κι αυτό έγινε τώρα τελευταία, από τις συνθήκες που μας επιβλήθηκαν, καιρός είναι, τώρα που φάνηκε αγώγι, να ξυπνήσει ο αγωγιάτης.
Αυτό ήταν περίπου το πνεύμα της ομιλίας του κ. Ζούρου, το οποίο προσπάθησα να αποδώσω με λίγα λόγια και δεν ξέρω αν τα κατάφερα. Ισως τα δικά μου λόγια να φορτίστηκαν από χρόνια αντίδραση στο χάλι του τόπου μας και από το όνειρο να τον δούμε κάποτε να ξαναβρίσκει την παλιά του ζωντάνια. Ίσως όμως και από μια άλλη, όχι και τόσο ενθαρρυντική, διαπίστωση: Το ακροατήριο του κ. Ζούρου ήταν βέβαια ενθουσιώδες αλλά ...αποτελούνταν από παροπλισμένους της ζωής. Μάταια έψαχνα να εντοπίσω κάποιον της ενεργού ηλικίας. Οι ενδιαφερόμενοι νέοι απείχαν, δεν ενδιαφέρθηκαν!
Γιατί; Αν δεν ενδιαφερθούν οι νέοι, ποιός θα αδράξει τις ευκαιρίες; Οι συνταξιούχοι νοιάζονται μόνο για τη σύνταξή τους και καλά κάνουν. Οι νέοι όμως;
Μιά από τις άμεσες ενέργειες της τοπικής αυτοδιοίκησης, των παντός είδους συλλόγων, που έχουν σχέση με το νησί, των ευαισθητοποιημένων ατόμων, των όποιων φορέων και των εκπαιδευτικών μας ιδρυμάτων, του τοπικού τύπου πρέπει να είναι η ενημέρωση των Μυτιληνιών και κατά προτεραιότητα των νέων, πάνω στο αντικείμενο.
Το θέμα δεν πρέπει να μείνει μόνο στους τίτλους του τοπικού τύπου και στα μικροέντυπα των συλλόγων. Η ενημέρωση πρέπει να πάρει διαστάσεις, να ενημερωθούν, για να κατανοήσουν οι νέοι μας τους δρόμους που ανοίγονται. Να παρακινηθούν και να βοηθηθούν ποικιλοτρόπως, για να αφήσουν τη δημιουργική τους φαντασία να δουλέψει και να εκμεταλλευτούν τα πλεονεκτήματα της συγκυρίας.Το νησί πρέπει να γίνει παγκόσμια γνωστό γι' αυτές του τις ιδιότητες κι όχι μόνο για τη γνωστή αρχαία δυσφήμισή του. Στο κάτω-κάτω κι αν τα δυο συνδυαστούν ...ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.
